2017 here I come! 

Door omstandigheden had ik mijn goede voornemens al wat eerder uitgewerkt. Hierbij 2017: starten met de Big-5-for-life!

Het jaar 2016 was het jaar voor ons van vele zaken die (net) niet doorgingen.  Hoogtepunt was het annuleren van de reis naar Ierland. Een land waar we dachten zo goed te kunnen worden ingepast….witte huid met rossig haar. In 2016 werd (weer) de vraag gesteld waar ben je nu eigenlijk mee bezig. Klopt, dat lijkt ook wel redelijk onoverzichtelijk voor velen, maar door ‘de wet van het wegleggen’ (zie volgende blog) en de spreiding over het jaar valt het me persoonlijk wel mee. Er zijn momenten in mijn leven geweest waarbij het chaotischer was (zeker voor de buitenwereld van mijn hoofd). En ik zeg het nog maar eens: ik houd niet van stilzitten. Anders gezegd ik ben breed geïnteresseerd en wil graag op vele fronten betrokken zijn. Hoef zeker niet altijd/overal de eerste viool te spelen, maar vind politiek, voetbal, accountancy, IT, MVO, geloof en religie allemaal erg interessant.  Blijft ook maar opborrelen de gedachte: moet ik nog niet wat gaan studeren.  Heb na de Mavo Griendtsveen best wel het nodige gedaan, maar uitdaging van uitbreiding van kennis en ervaringen blijft knagen.

Ergens in 2014 kreeg ik telefoon van een Friese dame. Of ik niet een boek wilde becommentariëren. ‘Och, das eervol’ is de eerste associatie. Het werd een geanimeerd telefoongesprek. Toen ik een paar dagen later het boek toegezonden kreeg, bekroop mij de gedachte dat dit gesprek het beste ‘salesgesprek’ was wat ik ooit (in- en uitgaand) had meegemaakt. Zonder moeite had ik het boek aangeschaft en was er een paar keer in begonnen. Het boek houdt het midden tussen een soort management-benadering, een evangelie en een way-of-life. Het is ten allen tijde inspirerend.

Later begreep ik dat ik het boekje te danken heb aan DMT Milieutechnology BV uit Joure. Zij werken met de Big-5-methode.  En zij zijn heel succesvol in hun vak. Voor het bedrijf zie het youtube-filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=1t3k78QnFQQ. En over succes valt op verschillende fronten te lezen. http://www.groeiversneller.nl/wp-content/uploads/2014/08/Business-Case-Erwin-Dirkse.pdf of de groeiprijs van het FD die wij bij Afier ook kennen: https://www.nom.nl/flow-dmt-leidt-tot-zilveren-fd-gazelle/. In het interview over de FD Gazellen Award zegt directeur Erwin Dirkse:

Big Five Het verleggen van grenzen – zowel in technisch opzicht als in de uitbreiding naar het buitenland – komt volgens de DMT-directeur voort uit intrinsieke motivatie. “Onze missie en visie zijn heel concreet uitgewerkt in een Big Five van het bedrijf. Daaraan zijn de persoonlijke Big Fives van onze medewerkers gekoppeld en dat maakt dat we elke keer weer terugkomen bij de basis: waar doen we het allemaal voor? Door die scherpe focus blijven we stappen maken en lossen we de uitdagingen die groei met zich meebrengt altijd weer creatief op. We weten waar we het voor doen, ook zonder prijzen, maar die Gazelle is natuurlijk een prachtige opsteker!”

Ik ga niet voor u het hele boekje van John. P. Strelecky doornemen. Dat moet u zelf maar doen. Overigens een boek wat keihard gericht is om een mix te creëren tussen hard- en softcontrols. Amerikanen zetten rentabiliteit en rendement zeker niet aan de kant! De subtitel van het boek is: hoe effectief is jouw organisatie. In het boekje wordt aan de hand van verschillende casussen uit met name dus de USA beschreven hoe je de verbinding tussen persoonlijk en zakelijk leven kunt leggen en hoe je daar zal mensen en als bedrijf beter van kunt worden.  Ik heb het als uitgangspunt genomen bij zowel mijn lezing op de social impactday als bij MKB-Noord. Het voelt als een goede kapstok. Als een methode die je graag wilt verspreiden.  De lezing op social impactday staat in mijn de top 3 van het jaar 2016. Waarom? We gaan daarom in op de Big-5-gedachte. Als je door de slides wilt bladeren dan kan dat: http://www.slideshare.net/kreuzeman/over-mensen-van-share-naar-stakeholder

De geprezen goeroe van strategie en missie Simon Sinek begint er ook mee. De grote waarom-vraag. Waarom zijn wij hier op aarde.  Leren, studeren, wat voortbrengen, genieten en dan aftellen tot de laatste dag? Ook John Strelecky (roepman Joe) gaat in op de RvB. De reden van bestaan. We hebben dat als mens. Ieder voor zich. En we hebben dat als bedrijf. Waarom bestaan we eigenlijk. Lijkt obligaat, maar als er goed breed naar kijkt kom je tot verrassende inzichten. Veelal is dat niet de voorbrenging van een product of de verzorging van een dienst. Dat is veel te smal gedacht. Narrowminded is daarvoor een mooie Engelse term. In mijn lezingen dit jaar heb ik het een keer of wat gehad over het ‘taxi-moment’.  Taxichauffeurs die zich gingen realiseren dat zij niet bezig waren met een ritje van A naar B.  Maar dat er een waardevolle (!) ontmoeting tussen mensen van zo’n 20 minuten mogelijk was. Stop met ritjes van A naar B was mijn betoog. Bepaal eerst je RvB. Als mens en als bedrijf.  Cruciaal is dat die beide RvB’s synchroon met elkaar moeten lopen. Je kunt niet succesvol zijn als deze twee RvB’s flink van elkaar verschillen of fors uit elkaar lopen. Als de RvB’s niet synchroon lopen zijn samenwerking en samenleving een opgave. Je moet dus uit vinden wat de RvB’s zijn. Om vervolgens vast te stellen of ze in de grond op elkaar aansluiten. Er staat niet: vind of zorg voor één doel en voor volkomen gelijke personen of persoonlijkheden. Juist niet.  De RvB verbindt! Niet de karakters, opleidingen, achtergronden van mensen zorgen perse voor verbinding.  We weten allemaal de succesvolle teams een goede en respectvolle mix zijn van groene-rode-gele en blauwe mensen.  Nu pauzeer ik even dit blogje omdat bij blauwe liefde wakker wordt…

Nieuwjaarsdag is echt een dag om naar uit te zien. De familie slaapt tot de middag. Daardoor heb ik toch al gauw een uurtje of 6 om na te denken, te lezen of (van me af) te schrijven. We vervolgen op onze route van de Big-5. Het boekje is een gesprek tussen Joe en Sonia. Een businesswoman die Joe ontmoet op de vlucht van 12 uur van Barcelona naar Chicago. Joe verteld over RvB en Big-5. Het boek gaat overigens over het gedachtengoed van Thomas Derale. Een man die een fortuin verdiende met zijn werk (veel verschillende bedrijven), maar die door Joe ook de beste leidinggevend ter wereld wordt genoemd. Derale wordt overigens door ziekte (K) maar 50 jaar.  Joe zijn eigen Big-5 is TWISE. De T staat daarin voor Travel en dat is ook de reden dat hij in het vliegtuig zit. Hij heeft net 4 maanden Spanje erop zitten.  Sonia is naar een congres van haar werk in Barcelona geweest. Er ontspint zich een leuk gesprek waarbij u en ik ons al snel verwant gaan voelen met Sonia. Sonia die met belangstelling luistert naar Joe. En Joe die eigenlijk als derde partij de levensgeschiedenis en de gedachten van Thomas Derale vertelt langs de lijnen van zijn ontmoetingen met Thomas.

Voor Joe begon alles met de vraag van Thomas over een museum. Op een treinperron in Chicago had Thomas Joe ooit gevraagd is dit de ochtend van een museumdag? Ze spreken niet verder. Pas een week later spreken ze elkaar weer. Joe bleef rondlopen met die rare vraag. Thomas legde hem uit wat hij met deze vraag bedoelde. Een mensenleven duurt 28.200 dagen. Iedere dag telt. Zeker omdat deze 28.200 uitgaan van een gemiddelde leeftijd van 75 jaar. Stel je eens voor dat al die 28.200 dagen zouden worden opgetekend. Vastgelegd. Hoe je je voelde, wie je sprak, wat je deed. Als je een museum zou mogen inrichten met deze dagen.  Als je 80% van je tijd besteed aan zaken die je niet leuk of belangrijk vind, dan zal je museum vol hangen met chagrijnige en ongelukkige foto’s. Lelijke videoclips of geluidsfragmenten.  Als je dan door zo’n museum zou lopen hoe zou je je dan voelen? Wat je nalaat is niet gebaseerd op je dromen of op het leven watje als ideaal gehad hebt, maar op hoe je werkelijk geleefd hebt (zou een tekst van Anita kunnen zijn)! Stel je voor dat je in het hiernamaals eeuwig rondleidingen moet geven in het museum van jouw leven.  Dat is pittige tekst. Zeker omdat ik die spiegel ook vaak voorgehouden krijg.  Vaak vraag ik me nu dus af of de dag die ik meemaak ook wel een museumdag is. Of dat er museummomenten inzitten (doelen al bijgesteld?). Natuurlijk weet ik dat er lelijke klusjes gedaan moeten worden. Maar ze moeten wel aansluiten op de RvB. Thomas geeft in zijn gedachtengoed ook aan dat je aan je persoonlijk RvB niet alleen op zaterdag of zondag moet werken. Dat houdt je niet vol. De RvB is voor hem overigens wel gewoon het eindpunt van de reis die hij leven noemt. Het leven is een reis, een avontuur een ontwikkelingsweg. Thomas streeft naar het ultieme voordeel van werk: de kans om betaald te krijgen voor dingen die je voldoening geven, dingen die je echt het gevoel geven dat ze hebben, omdat ze verband houden met je RvB. Mensen die dus geen tijd willen besteden aan hun werk omdat het hun geen voldoening geeft moeten ook niet met je mee op reis. Dat is slecht voor het moreel en daarmee ook gewoon voor productiviteit.  De gedachten van Thomas zijn helemaal niet alleen soft. Elk hard resultaat heeft te maken met menselijkheid. Hard en zacht staan niet los van elkaar. Met 5 vragen toont Joe aan dat de methode tot sterke toename van productiviteit leidt. Dat is zelfs zonder analyse te volgen.

Belangrijke aspecten voor beoordelen of dit tot succes kan leiden in een bedrijf zijn dan ook:

1. Werken mensen samen in een bedrijf aan een doel wat past bij hun waarden en normen en dus de bedrijfscultuur (RvB=RvB)?
2. Is er voldoende ruimte voor medewerkers om zelf de weg naar succes te vinden?
3. Worden mensen gebonden door salaris en financiële motieven of is er een sfeer dat mensen er bij horen (werkomgeving in familiaire sfeer).

Hier kan ik me echt > 100% in vinden. Maar die Big-5 waar blijft die nu? De Big-5 is afgeleid van de safari-doelstelling om als je toch in Afrika bent dat je dan ook graag de Big-5 wilt zien. Leeuw, luipaard, neushoorn, olifant en buffel. Succes is dus het zien van deze 5 dieren. Dus vanuit de RvB definieer je de Big-5 voor je leven. Thomas keek altijd bij een sollicitatieprocedure of iemand een Big-5 kon definiëren die past bij de job of de business.  Joe zelf had de volgende Big-5:

• T=Travel, minstens 6 maanden per jaar reizen, wereldwijd
• W=Write, een liedje schrijven wat de top 10 haalt
• I=Inspire, mensen inspireren door wat hij schrijft
• S=Speak, vloeiende spaans spreken
• E-Exercise, lichaam en geest in beweging houden, zodat ik altijd blijf groeien.

Het acroniem TWISE staat dus voor Joe centraal in het leven. Als hij iets gaat doen kijkt hij eerst of het past bij zijn TWISE. Joe heeft het zelfs achterop zijn visitekaartje staan. Daardoor heeft het altijd voor ogen. In de grond was voor Joe leidinggeven mensen helpen met hun Big-5. Grappige is wel dat 85% van de mensen een wereldreis in zijn of haar Big-5 heeft staan. En dan niet, als je ooit geluk hebt, om dat te doen bij 65 (of 67) jaar. Thomas richtte daarom zijn eigen reisbureau op. Leiderschap is helpen met het inrichten van één zaal van je museum. Bijvoorbeeld zo’n wereldreis. Bij terugkomst is men verrijkt en verbreed qua inzichten. En daarmee een betere reisgenoot om steeds weer te komen tot de RvB-stip op de horizon.

Zo gaat het boek verder over CEO dat moet zijn C+E<O. Of over de verhoudingen tussen ‘goede’ en ‘slechte’ klanten. De laatste eet 80% van aandacht en energie op. Over dat een leidinggevende zijn top 5 klanten bij name moet kennen en dat hij al zijn reisgenoten moet kennen! Over de 7-keer zo grote inspanning om een nieuwe klant te werven t.o.v. kans om een opdracht uit te breiden. Over het niet zoeken van klanten, maar het aantrekken van klanten. Succesvolle bedrijven hebben een duidelijk RvB, communiceren het, leven er naar en de beste mensen en klanten (volgorde?) komen naar hen toe.

Dus ging ik op zoek naar de RvB van Afier. En die van mijn leven. Afier is een accountancy – en belastingadvieskantoor. Het ligt voor de hand om ons te richten op goede controles, duidelijk (A4) jaarrapporten en dito adviezen.  Nog beter adviezen lijkt op de taxichauffeurs die koel water en zachte stoelen in hun taxi gingen inbouwen. En dat terwijl hun passagier na een (lange) reis blij was met een waardevol gesprek. Over locaties die je moet zien, belastingen die je niet wilt betalen, huwelijksproblemen die je wilt oplossen of politieke afwegingen die je moet maken.

Afier heeft naar mijn mening als RvB: het gerust stellen van mensen die met cijfers en teksten goede besluiten moeten nemen. Van daaruit moet je dus je rol breed zien. Er zit ons beginslogan ‘mensen voor cijfers’ ook nog in. En de stakeholdersbenadering. Er zit bedrijfseconomie, bedrijfskunde, fiscaliteit, IT en verslaggeving in. Er zit meer dan financiën in.  Er zit een wereld achter. Een wereld die in de volgende Big5 te vangen zou moeten zijn. Het acroniem is nog niet zo makkelijk: MIGBV.

• M=Mensen, richten op de menselijke maat in het leven en werken, persoonlijk
• I=Inspiratie, minimaal per persoon 10 inspirerende klanten bedienen;
• G=geruststellen, goed communiceren op een manier waardoor goede besluiten genomen kunnen worden
• B=Blijdschap, minimaal ieder kwartaal iets doen waardoor men[1] blij van het werk wordt
• V=Visie, klanten vinden met een duurzame visie op een werken, samenleven, onze planeet gebruiken waardoor ook zij die na ons komen het ook goed hebben

Dan mij persoonlijk. Wat is mijn RvB. Het is simpel: ik wil een inspirerend persoon zijn.  Als ik door mijn museum van leven loop dan zou ik graag gezichten willen zien van de mensen die ik een beetje van mijn enthousiaste, inzet, ideeën of zelfs resultaten heb kunnen meegeven. Mensen meer uit zichzelf te halen.  Collega’s blijer in hun werk. Klanten succesvoller in hun bestaan. Hun bedrijf of instelling draagt meer/beter bij aan meer dan winst-doelstellingen. Kerkgangers vrolijker in hun orthodox zijn. Accountants innovatiever in hun vak. Voetballers betrokkener bij hun supporters. Hoogeveners trotser op hun plaats en hun resultaten.  Kinderen gemotiveerder om op deze weg voort te gaan. Anita overtuigder van haar enorme kracht. De volgorde is natuurlijk omgekeerd! En dit is geen bijzinnetje.

Welke Big-5 hoort daar dan bij? En daar sluit ik dit blogje mee af. Het is namelijk ook de op nieuwjaarsdag een mooie moment voor goede voornemens. Die van mij heb ik dus al vanaf oktober uitgewerkt en staat af op mijn verschillende bureaus en als achtergrond op mijn telefoon. En niet iedere dag is een museumdag. Niet elke zaal zal vol komen te hangen met juichende Big-5-momenten, maar het is wel de kapstok waar ik de rest van mij leven aan op wil hangen.  3G&2M.  Ik heb mijn Big-5 vertaald naar kleine zaken. Om met Lieuwe & Lieuwe te spreken: het moet klein beginnen.

• G=Gezond, minimaal één keer per week goed sporten (maar het eetgedrag is ook niet onbelangrijk)
• G=Gezin, minimaal 50% van de maaltijden in een week gezamenlijke beleven (eigenlijk staat er, meer deelnemen aan gezin en gesprek)….
• G=Gelukkig, minimaal 1 keer per week iets doen waar van je kunt zeggen: dat maakt gelukkig! (niet alleen leven om te werken).
• M=Mens, minimaal 1 mens per maand helpen, hoe dan ook en waar dan ook mee.
• M=Maatschappij, minimaal 1 maatschappelijk project per jaar opleveren.

2017 here I come!

[1] Klant of collega maakt niet uit, er is een voortdurende wisselwerking. Klant is meer dan afnemer. En zijn/haar blijdschap heeft invloed. Collega is meer dan uitvoerder. Zijn of haar blijdschap beïnvloed collega’s en klanten.