Tamboerpassage 2.0 moet kunnen zou je denken. En ondernemers hoeven er niet minder uit te komen zou ik denken….

Als fractievoorzitter denk je veel te kunnen delegeren, maar uiteindelijk moete je overal annex mee zijn. Op 13 september 2019 had ik aangegeven dat ik graag ook wat inhoudelijk werk zou willen blijven doen. Dat werden ijsbaan en stadscentrum….en soms ook Bethesda….!

De ijsbaan hoeven we het niet meer over te hebben. Al hoe wel, ik zou het mooi vinden als ondernemend Hoogeveen daartoe nog eens wat zou willen ondernemen. De (lokale) overheid is d’r wel klaar mee. Het andere onderwerp vraagt ook steeds aandacht. Leuk, een dossier om je in vast te bijten.

Eerlijk is eerlijk, ik volg alles in en rondom het stadscentrum. Zoals ik al in de raadsvond zei: ‘ik heb geen hond, maar doe als of’ en loop dus regelmatig een rondje. Langs bouwprojecten, verbouwingen of over de markt. De afgelopen weken nogmaals in en om de Tamboerpassage. Met veel ondernemers gesproken over dit dossier. Rond gekeken in de Weijert in Emmen of Swaenenborg in Meppel. Gesproken met de projectleider van de gemeente. Enquête gehouden onder de winkeliers en veel, heel veel telefoongesprekken. Kortom ik zat er weer goed in. Als ondernemend accountant en onderzoekend politicus een interessant dossier. Oplossingen? Die zijn er vast, niet gemakkelijk, maar er moet meer mogelijk zijn. Zonder iemand in de portemonnee te willen raken: we moeten wel visie hebben en over verleden heen willen stappen. Aan het einde wil ik op persoonlijke titel nog wel even hardop denken…zonder dat u daar wat door kunt claimen.

Situatie 2017
In 2017 heeft wethouder Hiemstra net voor vertrek nog een knuppel in het Tamboerpassage-hok gegooid. Moeilijk beslissingen zijn aanstaande. Iemand heeft een ‘verhuis- of transformeer-regeling’ bedacht. Achteraf wat te complex. Eigenlijk maakt niemand d’r gebruik van. Het economisch niet aantrekkelijk en daarbij is het vertrekken uit de Tamboerpassage met zo veel buren/collega’s waar je zoveel jaar mee hebt samengewerkt of samengeleefd ook niet gemakkelijk. Kortom de regeling werkt niet en toch moet er in het kader van de ‘druk uit Assen’ of ‘de 2 mln uit Assen’ een nieuwe regeling worden gesloten. Onze eigen wethouder Erik Giethoorn pakt het anders aan: hij denkt vooruit en zet met een bureau PPHP een plan op wat ‘als vergezicht’ kan dienen voor hoe het zou kunnen worden. Op 12 november aan de raad en 13 november aan de ondernemers wordt het plan wereldkundig te maken.

Hoewel in debat op 28 november het leek dat alleen VVD voor de belangen van ondernemers opkomt willen we erop wijzen dat op 17 juni 2017 de VVD motie om dialoogavonden te beleggen het niet heeft gered en dat het CDA/CU amendemen wel is aangenomen. Dit betrof:

De Tamboerpassage valt buiten het winkelgebied en wordt herontwikkeld’. Vervangen door:
‘De Tamboerpassage valt buiten het winkelgebied en er zal samen met de ondernemers en vastgoedeigenaren onderzocht worden hoe de toekomst van de passage eruit moet zien.’

Dat dit niet tot gewenste resultaat heeft geleid komt ons als een teleurstelling over, maar tevens een motivatie om ook nu de bal terug te leggen bij de ondernemers. Overtuig college of minimaal de raad van uw plan!

Vergezicht Soeters I
Tussen plan en nieuwe verordening SDSH zit nog een hoop licht. Uit eigen berekeningen, gesprekken in gemeentehuis en de reactie van 16 van de 29 geënquêteerden maken wij op dat de verordening nooit genoeg is om de hele Tamboerpassage om te bouwen tot een mooi stadwijkje. In dit alles wordt overigens Jumbo helemaal niet meegenomen. In de plannen wordt om Jumbo heen gebouwd. Als Jumbo toch zou vertrekken dan moet er helemaal een nieuw plan gemaakt worden. Grondgedachte is overigens: iedereen wil wel een woning hebben op de grond van Tamboerpassage. In raad en bij ondernemers leven veel vragen. Hoe komt het dan met parkeren? Hoe moet het met onze eigendommen? Hoe en waar gaan we dan evenementen houden als kermis, circus of oud-en nieuw?

Elders in de winkelcentra
Als je elders rond kijkt in winkelcentra zien we veel verschillen. Bij Leidschendam wordt Leidsenhage gebouwd. Een WC met de ambitie om de grootste van Nederland te worden. Groter dan Alexandrium, of de bij Roermond en Lelystad. Deze WC’s zijn niet vergelijkbaar. Daarin zitten kolossale ketens en vaak een FOC. Daar wil Hoogeveen niet naar toe.
Dus al we dichterbij kijken dan zien we in Emmen en Meppel ook twee WC’s in centrum. De Weijert ziet er wel goed uit. De achterkant met horeca leek wat grijs, maar dat was wellicht omdat ik d’r op een regenachtige donderdagmorgen was. De Weijert zit nog aardig vol. Veel grote kledingketens. De vastgoedsituatie is daar ook anders. Veel in handen van één ondernemer (van Dijk) die daarmee meer invloed en sturing heeft. De Swaenenborg in Meppel is er veel minder aan toe. In m2 veel meer leegstand dan in Hoogeveen. En ook twee hele grote kavel leeg. Winkels rond de 900 m2 zijn in provinciale steden als die van Drenthe niet te vinden. Een ondernemer uit Swaenenborg gaf aan dat de beste oplossing de firma Bork zou zijn…..

Situatie 2019
De TP is in Hoogeveen echt netjes. Winkels zijn goed ingericht en er is op de zittende ondernemers helemaal niets aan te merken. Op de opmerkingen van de gemeente dat het armoede troef is kan en wil ik niet ingaan. Ondernemers zijn daar onheus door getroffen, want velen draaien goed en groeien ondanks de negatieve berichten.

huiswerk 

Wat wel opvalt is 27% leegstand. Dit is op basis van eigen telling van leegstaande panden aan de hand van geveltelling. Dus ongewogen en geen rekening houdende met m2. Dat doet niet vrolijk aan. Tussen de succesvolle zaken als Reas, Taska, Veldman, Iris, Rademaker zitten paar minder prominente retailers en één dienstverlener. De zuidkant wordt net verbouwd en meegerekend als Retail kleding (non-food). Ook going strong zijn Zeeman en Wibra. Een vreemde positie (deur immers buiten de TP) is die van Kiri bowling e.d. Inmiddels is me duidelijk geworden dat verspreid over het complex de heer Kiridongo nog 4 panden heeft opgekocht. Hij is duidelijk een belangrijke speler. Het profiel van de TP is gemengd (positief) of onduidelijk (negatief). Ik heb even de verhoudingen op een rij gezet op basis van de 18 aanwezig winkels.

Supermarkt 1
Food 2
Kappers 3
Kleding 5
Meubels 1
Zak. Dienstver. 1
Leisure 1
Overige 4

Kortom het WC heeft geen eenduidig profiel. Men gaat niet perse naar het WC om het WC, maar om specifieke winkels. Een luxe damesmode zaak trekt immers ander publiek als een naaimachinewinkel of een goedkoop segment kledingketen.  De VVE organiseert wel de nodige zaken. Rondom kerst, internationale markt met veel hapjes of ‘Heel Hoogeveen bakt’.

De TP ligt in het plan van de gemeente met het stadscentrum pal tussen a) cultuurdomein en b) horeca-zone. Cultuurdomein met Tamboer, Scala en straks mogelijk poppodium ‘de Markt’ staat aan de vooravond van grote veranderingen. Natuurlijk met die restrictie dat er geen of weinig geld is. TP ligt direct of net buiten het KWG (kernwinkelgebied). Het gebied waar de gemeente graag haar winkels willen hebben zitten. Hoe dit KWG bepaald is, staat niet ter discussie. Maar dat zou wellicht ook een oplossing voor TP zijn.
AL met al wordt er hard gewerkt en zien de zittende ondernemers de sluiting van Jim, Patent of de dinerstore met lede ogen aan. Deze locaties krijgen met de huidige berichtgeving ook geen nieuwe huurders. Dat frustreert dus moeten er knopen doorgehakt worden.

Wat willen we eigenlijk?
In Hoogeveen is met 15% meer leegstand dan landelijk en ongeveer even veel als in de andere grotere Drentse plaatsen. Krimp van winkelgebied is overal het toverwoord. In Assen aan de Noord kant zien we dat heel duidelijk. Verpaupering. Dat zien we niet in Hoogeveen. We zien grote en kleine panden op de hoofdstraat leeg staan. Daarnaast in de aanpalende gebieden. Denk daarbij aan Westkant Schutstraat of Oostkant Haagje (onder de Kaap). Ook de van Echtenstraat heeft er last van. Daar is een eerste winkel omgebouwd naar wonen, maar tegenover de bios staat een nooit gebruikt winkelbedrijf. Kortom Om de m2 naar beneden te krijgen is meer mogelijk buiten KWG. Hier wordt door gemeente hard aan gewerkt. Maar vruchten zijn er niet. Zo is op Schutstraat een poging ondernomen. Daar waren echter 2 van de 4 betrokken ondernemers het niet eens met de vergoeding. Je vraagt je af of de berekening goed gemaakt wordt. Immers iedereen weet dat vertrekken naar nieuw (huur-) pand aantrekkelijk kan zijn als je je oude pand in box 3 langdurig weet te verhuren. Aanvulling pensioen gegarandeerd. En dan zo’n lage hypotheekrente, dus financieren is aantrekkelijk.
Het terugbrengen van leegstand kan ook door a) vergroten van de inspanning door EZ van gemeente om passende bedrijven naar centrum te krijgen. b) korting bij huurbazen te bedingen. Of c) winkels vanuit ‘buitengebied’ (randen BIZ), te laten verhuizen. Hierbij speelt bezoekersaantal en parkeerkosten een rol. Een complexe en scheve concurrentieslag. Niet helemaal een ‘level playing field’. Kortom het centrum moet in z’n geheel aantrekkelijker worden. De gemeente zet hier met 11 mln. investering volop op in. CDA is ook geïnteresseerd hoe modern retailondernemerschap gestimuleerd kan worden. Niet met prijsdumpers, maar met relatie-bouwers. Natuurlijk zijn daar veel voorbeelden van. De Jongens bouwen aan een community en aan hun imago op allerlei manieren. En Hoogeveen kan wel een positieve impuls gebruiken.

Vergezicht Soeters II
Architect Soeters van PPHP heeft ontwerp gemaakt van de nieuwe woningbouwsituatie. Dit plan is ‘hoe het kan worden’ , maar kent een onrendabele top van vele miljoenen. Dat wordt veroorzaakt door hoge uitkoop en saneringskosten. In de 15 telefoongesprekken van deze week zaten ook 3 beleggers. Hulst (oud-accountant) snapte niets van Hoogeveen. Zo’n prachtig WC. Mooiste wat hij ooit in het Noorden gezien had! De ander Poiron gaf vanuit België aan dat hij wel een oplossing ziet voor deze ontwikkeling. Hierover nog een uurtje doorgepraat. Deze meneer met de prachtige voornaam Jean-Christophe komt graag naar Hoogeveen. Natuurlijk was de komst van Action of Primark naar het WC een geweldige impuls, maar hij had ook ideeen rondom verbouwing.

de heer Soeters in actie 

Voorstel CDA
Op basis van al dit voorwerk heeft CDA donderdagavond volgende betoog gehouden:
Bijdrage CDA aan debat over de nieuwe verordening SDSH:

Voorzitter, CDA is in de grond positief over de verordening. Wij zijn blij dat de gemeente herinrichting van ons stadscentrum wil stimuleren.
Daarnaast zijn de bedragen verhoogt en kent de verordening op drie plaatsen een discretionaire bevoegdheid voor ons college . CDA zou graag willen horen van college dat artikel 23 ook kan worden gebruikt om ruimte te bieden t.a.v. ontwikkelmogelijkheden, bijvoorbeeld tijdelijke bestemming detailhandel of horeca of ruimte om te komen tot consensus tussen verschillende partijen.

Mocht dit niet zo zijn dan willen we de verordening uitbreiden met met een zin: na deze zin ‘..indien toepassing van de verordening tot onbillijkheden van overwegende aard’ graag toevoegen: ….overwegende aard en of het te niet gaan van ontwikkelmogelijkheden of blokkeren van consensus leidt’.

Zorgpunt
In 1974 is in Hoogeveen een winkelpassage geopend. Op dit moment ligt dit project buiten het KWG en wordt er voor de tweede keer via een verordening SDSH een poging ondernomen om deze passage af of om te bouwen. Met als doel om minder lege m2 in het Hoogeveense winkelbestand te krijgen. We zijn als gemeente daarin afhankelijk van de lokale ondernemers.
‘op de foto de aanleg van het fundament in 1974 van de Tamboerpassage’

Voorzitter, CDA wil akkoord gaan met deze evt. geamendeerde verordening als wij van de wethouder enkele toezeggingen kunnen krijgen:

  • de gemeente terughoudend is met aankopen van winkelpanden en indien deze zich voordoen zij voor- en nadelen goed afweegt om daar desgevraagd aan de raad verantwoording over af te leggen;
  • voor de Tamboerpassage ruimte wordt geboden aan ondernemers om met een alternatief plan te komen voor de (lange termijn) toekomst voor dit deel van het centrum, dit met college af te stemmen en deze voor te leggen aan de raad.
  • En evt. dat de genoemde wijziging akkoord is

Tenslotte voorzitter, het CDA is tegen een ‘uitrookbeleid’ voor de Tamboerpassage. Een verordening die onvoldoende bedragen per transactie of onvoldoende budget voor het gehele gebied aanbied is voor ons geen oplossing, vandaar dat wij aandringen op bovengenoemde toezegging (-en).
Wij wensen het college en haar staf met uitvoeren van deze verordening de benodigde wijsheid en worden graag periodiek over oplossingen en de voortgang geïnformeerd. Wij vragen college expliciet ons te informeren over wijzigingen in het beleid rondom aan- en verkoop van panden in de Tamboerpassage door de gemeente.
Wij zijn benieuwd naar de reactie van onze collega’s en benieuwd of het college ons toezeggingen kan doen.
Namens CDA Fractie, Erik-Jan Kreuze

De gedachte hierachter is dat gemeente maar even een stapje terug moet doen. De ondernemers zijn aanzet. Kunnen zijn hun WC zo maken dat het tot het KWG zou moeten behoren? Of kunnen de Hoogeveense retailondernemers en vastgoedmannen alternatieve krimp in m2 bedenken? Of is herontwikkeling van TP mogelijk? Naar wat? Daar wilde het CDA helemaal niet op ingaan. Poiron had ideeën. Kiri heeft vast plannen. Maar CDA wil graag dat de Hoogeveense retailondernemers in het belang van een gezamenlijk sterk stadscentrum de handen in één slaan. Het is niet het probleem van de 18 winkeliers in de TP! Het is een Hoogeveens probleem. En Drenthe mag best de portefeuille trekken! Eén ding is duidelijk: daar zit Erik Giethoorn bovenop/achteraan.

Hoe nu verder?
Graag zou ik mee doen met de plannenmakerij, maar mij past betrokken distantie. Ik kan overigens wel goed luchtballonnen oplaten. Om deze luchtballonnen succesvol te laten maken moeten retailondernemers en vastgoedmannen (en vrouwen) samen een plan maken en daar financiële vastgoedkennis in meenemen.
IK roep de volgende suggestie: Het WC moet worden opgedeeld in 4 gebieden. Een woon-winkelgebied. Een Leisure- horeca-aansluiting aan de zuidzijde. Een supermarkt-foodgebied aan Noordkant. En een cultuuraansluiting met Hotel aan Noord-West-zijde. De herontwikkeling moeten de winkeliers gezamenlijk met een projectontwikkelaar ter hand nemen. De eigenaren van oude panden kunnen participeren op basis van hun inbreng van m2 in het nieuwe gebied.

De gemeente wacht tot alles is uitgewerkt en kan dan de helpende hand toe steken met geld daarin voor de laatste probleemgevallen. Dan denk ik toch aan huurders die niet terug kunnen komen in het complex.
Woon-winkelgebied. Hier zouden non-food bedrijven geconcentreerd moeten worden. Maar dit is wel de moeilijkste zone. De mix van Wibra en Zeeman, met Veldman, Reas en Taska is lastig. Gemeente zou wat CDA betreft deze groep ook extra geld mogen bieden om elders een goede plek te vinden. Mogelijk zit de winst in verbouwing waarbij woonruimte wordt ingepast. Mogelijk boven of achter de winkels. Startersmarkt schreeuwt om kleine woningen.
Leisure-horeca aan zuidzijde zorgt voor aansluiting tussen horeca-zone Kerkstraat en Leisure-restaurantzone aan de oostkant.
Aan de Noordoost kant kunnen supermarkt en andere food-winkeliers (niet-restaurants) elkaar versterken.
En aan Noordwestkant zou aansluiting tussen culturele instellingen kunnen bewerkstelligen. Het is te overwegen om hier cultuur en verblijf te integreren. Een bezoekje aan Almelo en gesprek met de firma van der Valk is te overwegen. Dit zou gecombineerd moeten worden met ontwikkeling van poppodium en Tamboer. Zou Hoogeveen hier geen hotel kunnen (laten) realiseren?

Kortom gedachten zat. Een ruilverklavings- en ontwikkelplan is wel aan de orde…en ja, er moet wel over schaduwen heen gestapt kunnen worden.

EJK, op persoonlijke titel, zeker de luchtballonnen.

net als in 1974 moet er ge- of verbouwd worden aan deze locatie!