De groen-oranje olifant. Deel van de kerstspeech over 2019 en 2020 bij Afier, de mensen-voor-cijfers uit Tynaarlo! Met als subtitel: Accountants verandering moet!
Oktober 2004
In oktober 2004 was ik op een regenachtige dag op weg terug naar het Noorden vanuit de UvA. Ik had halverwege afgesproken met Gert Greveling. Samen met Brenda Westra had hij een boekje geschreven ‘onthullingen over accountants’. Brenda durfde ik niet in een Veluws hotel te ontmoeten, Gert wel. Hij gaf cursus, leiderschapstraining. We gingen zitten dronken thee en het regende. We moeten de accountancy veranderen. Daar waren we het over eens. Ik legde hem het ‘eerste company statement’ van Afier uit. Voor mij nog de onwetende, geboorte van mensen-voor-cijfers. Gert Greveling overleed 3 jaar later. Brenda Westra 8 jaar een 1 dag daarna. Dit jaar op 6 mei overleed Kinga Ban, mijn favoriete zangeres. Alle drie relatief jonge mensen, ik zie daarin de oproep om onze tijd nuttig te besteden. Het kan kortere zijn dan je denkt….. En Kinga gaf mij veel mee, dat wil ik graag met jullie delen. Je kunt via de link in dit stuk het lied ook zelf luisteren. Het refrein:
Leef met volle teugen,
Durf te leven met de dag
Glimlach elke morgen
Er is iets moois wat op je wacht
Geniet van de dagen
Verlies je in de tijd
Je wordt steeds gedragen….
Gert Greveling moedigde ons aan onze vorm van accountancy voort te zetten. Hij schreef in het Twents een tekst voorin het boekje: neem gaan blad voor de mond. Maar veel belangrijker is zijn wijsheid: De sleutel van de deur naar verandering zit aan de binnenkant. (Gert Greveling).
Mensen voor cijfers
Nanno Siegers bedacht dat jaar de slogan ‘mensen voor cijfers’. Voor hem waren accountants (woorden Dirk Mulder) cijferaars, maar wel cijferaars die weten dat cijfers bijdragen aan een groter doel. Een bedrijfs- of maatschappelijk doel. En daarin speelt het belang van mensen. Daarom komen mensen voor cijfers. Is geluk van mensen groter dan rendement of rentabiliteit. Daarom geniet ik zo van werken bij Afier, van alle klanten waar we cijfers voor maken of controleren. Cijfers zeggen me weinig. Slechts het doel achter de cijfers is wat ons bezig houdt. Mensen voor cijfers is gericht zijn bruto nationaal geluk om microniveau. Gericht zijn op het verhaal achter de ander. En een mens-voor-cijfers is geen zachte heelmeester, immers een vriend verteld je de waarheid!
De mensen-voor-cijfers-kwaliteit is overigens 2 keer groter dan compliance. Daarom heeft Afier ook best grote ambities. In 2020 komen we met de groen-oranje-olifant, het waarom van ‘mensen-voor-cijfers’. Zal geen bestseller worden, maar wel een onderbouwing van onze werkwijze, ons DNA , ons zijn.
De groen-oranje olifant
De gedragsbioloog Joshua Plotnik en zijn team van de Uni van Atlanta deden onderzoek naar gedrag van Aziatische olifant. Ze leerde de olifant dat om eten te krijgen ze met twee olifanten tegelijk aan een touw moesten trekken. Ze bleken dat ook niet alleen samen te kunnen, ze wachten met touwtrekken ook op elkaar. Ze hadden de intelligentie te beseffen dat alleen touwtrekken geen zin had. Ook leerde onderzoek van Plotnik dat olifanten zichzelf kunnen herkennen door de zogenaamde spiegelproef. Dier wordt met stip op het voorhoofd voor een spiegel geplaatst. Als het dier met slurf de stip aanraakt betekend dat, dat het bewust is dat het zichzelf ziet.
Samenwerking is belangrijke basis in de menselijke samenleving, daarom is belangrijk dit gedrag te verstaan, te begrijpen. Bewuste samenwerking gaat nog stapje verder dan zo nu en dan de spiegelproef doen. Bewuste samenwerking vraagt dat je je kunt verplaatsen in de persoon of rol van de ander. Dat vereist vel intelligentie. Gelukkig heeft een olifant 5 kg. hersenen….Bij mensen is dat maar zo’n 1,3-1,4 kg.
We kunnen dus veel leren van olifanten: goed samenwerken is samen aan een touw trekken, vaak in de spiegel kijken en soms op elkaar wachten. En vraagt veel intelligentie…zowel van fiscalisten, samenstellers als controleurs. Oranje is in Nederland de kleur van de saamhorigheid (bron Herman Pleij) en groen is natuurlijk de kleur voor de verduurzaming. Niet toevallig ook de huisstijlkleuren van Afier Accountants, Afier Adviseurs, Afier Auditors!
De wereld veranderd
Beste mensen, in het oog van de storm is het stil, maar de wereld veranderd. De wereld is de maatschappij en de maatschappij is onze ultieme opdrachtgever. Als de maatschappij veranderd, veranderd dus ook ons beroep. En veranderd ook ons kantoor. Afier 15 jaar geleden was in de grond geen ander kantoor, wel is de wereld om ons heen doorontwikkeld en daarom is Afier anders. Dat zal over 15 jaar in 2034 (bij mijn afscheid?) ook zo zijn. De verandering van samenleving is niet alleen IT en techniek, maar is ook sociale cohesie. De boze witte man is allang niet meer alleen. Natuurlijk is 90% van ons zeer tevreden over ons eigen leven, maar bezorgt over onze toekomst. Dat geldt voor wetenschappers en voor Greta Thunbergs. Ecosystemen en mensen kunnen meebewegen in tijden van complexe veranderingen, maar dat ze elkaar gaan beïnvloeden geloof ik zeker. Dat besturen van een mondiale complexe samenleving is, met gele hesjes, met Farmers Defence Forces, met populisten in soorten en maten, met instituties waar Kafka de vingers bij zou aflikken, erg moeilijk. Pensioenfondsen, toeslagen afdelingen of andere mammoettankers in bestuurlijk Nederland. Laat Afier dan een klein speedbootje zijn om wel wendbaar en adaptief te zijn. Verandering is moeilijk, maar veranderen moet.
De 20ste eeuw van industrialisatie, met efficiency, planning en control, standaardisatie, risicomijding is op haar retour. Niet verdwenen, maar wordt wel langzaam opgevolgd. Er komt een economie waarbij we een premie krijgen op veerkracht, reactiesnelheid en aanpassingsvermogen. Dat is ook nodig want we krijgen vele aanpassingen op kortere termijn voor de kiezen. Als bedrijven en als ondersteuners van bedrijven.
En dan heb ik het helemaal nog niet over met Peppol, PSD2, robotic accounting, chatbots, virtuele assistenten, kunstmatige intelligentie, machine learning, 100% shared-system, system-to-system-working, internet of things, big data. Of over Rabobank Tellow in nieuwe pakket ‘Rabobank Bizzy’ (de bankrekening die de boekhouding doet)….Nee dan heb ik het over True Price en Impact-accounting. Co2-uitstoot gaat geld kosten, niet inclusief zijn gaat toegang tot opdrachten blokkeren, reporting 3.0 vraagt andere accountingsystemen. En we zijn nog maar bij het begin. College van zorgverzekeraars heeft ieder levensjaar op € 80.000 gezet. Een medicijn van € 70.000 wat je leven met 3 maanden verlengd? Jammer!?
https://has.nl/nl/blog/interview-true-price-2-een-nieuwe-economie
We betalen niet de werkelijk prijs omdat negatieve ecologische en sociale effecten van het productieproces niet of nauwelijks worden meegerekend in de prijs die je ervoor betaalt in de winkel. Weten wat een product écht kost, inclusief de externe ecologische en sociale kosten? Consumenten willen het, bedrijven zouden het moeten willen. Hoe gaan accountants de vvp bepalen of controleren? Dus…Veranderen moet!
Afier moet blijven veranderen. Het past bij de mensen voor cijfers. Het is veerkracht, adaptief vermogen en koploper willen zijn. We zullen tempo maken met veranderingen, zonder ons GBV te verliezen. De woorden van deze toekomst zijn
• Al genoemde True Price (of true cost, true value)
• Green House Gas protocol
• World overshoot day (wie kent deze tekst)
• Future fit business benchmark
• Life cycle analysis
• Environment profits and loss
• ESG
• GRI
• IIRC
• ….
En dit is geen toekomstmuziek. Dit is gisteren! DSM Schiphol, KLM, ABNAMRO,Triodos, ASN, Rabobank, Achmea, Avebe, Gasunie, NS, Enexis, Havenbedrijf R’dam, EY, Philips, van Lanschot, enz
De benchmark kent 436 bedrijven. Groot, ja, maar het MKB zal dit ook moeten oppakken! Zie eventueel:
https://www.transparantiebenchmark.nl/
Veranderen moet, dus Afier verandert ook? De mensen voor cijfers hebben in 2019 laten zien dat ze vele veranderingen aan kunnen. Velen hebben zaken gedaan die ze nog nooit eerder deden. Kortom verandering is moeilijk, maar bij Afier kunnen ze het.
Op maar 2020, 15 jaar Afier. 15 jaar mensen-voor-cijfers en op naar een compleet nieuwe inrichting (en verdubbeling) van Handelsweg 16 te Tynaarlo!
EJ
