Tijdens de voorbereiding op de algemene beschouwingen ‘Nieuw Drents Denken’ mocht ik de heer Jean Pierre van Beers kort interviewen. Hij is op dit moment de enige bestuurder van de Treant-groep. Zoals u hieronder kunt zien heb ik opgeroepen om in verbinding te zoeken naar duidelijkheid voor Bethesda. Anders gezegd: redden wat er te redden valt. Hij gaf aan dat als de gemeente Hoogeveen de eerste stap zou zetten hij zeker het college van Hoogeveen met groot plezier zou ontvangen. Van Beers was overigens duidelijk  en openhartig over de enorme opgaven die voor Treant zijn ontstaan. Grote uitdagingen op vlak van personele bezetting, kwaliteit van faciliteiten en dan nog de financiële zorgen die bestaan. Daarover straks meer. Van Beers gaf aan dat hij verwacht dat er half december een nieuwe directeur voor Treant benoemd gaat worden. Daarbij heb ik onmiddellijk aangegeven dat het verstandig zou zijn dat deze ook de Drentse taal machtig zou zijn (in de algemene beschouwing heb ik gezegd ‘Skik kunnen zingen’). Anders gezegd dat deze persoon verbinding kan zoeken met inwoners en met bestuurders uit de regio. Logischerwijs ging van Beers daar niet op in. Deze bestuurder van Treant moet met de nijpende tekorten flink aan de bak.  Het mobiele nummer van Bruno Bruins zou ik maar bij de hand hebben. Financieel gaat het niet goed met Treant dus daar ligt een enorme klus. De zorgtafels werden door van Beers niet genoemd. Natuurlijk wordt middels deze praatgroepen informatie uitgewisseld, maar voor van Beers ligt het accent op het zogenaamde kernteam. Daarin zitten Zilveren Kruis, Menzis, drie ziekenhuizen en afvaardiging van huisartsen. Zij hebben beslissingen te nemen en komen met een integraal plan in het eerste kwartaal 2019. Hij liet niet veel aan de verbeelding over: er worden ingrijpende beslissingen genomen! De ziekenhuizen aan tafel zijn dus Treant, WZA en het spiksplinternieuwe Ommelanderstreek Ziekenhuis. Wat overigens een 100% ‘dochter’ is van het UMCG.  De oproep ga praten met Treant is niet naief, maar zoals het volgens mij werkt in de wereld van formele en informeel contact. Ik zou als wethouder van Hoogeveen alles op alles zetten om in Hoogeveen meer over te houden van een dagpoli.  Op basis van ontwikkelingen in Hoogeveen e.o., de door dr. Klaas Reenders genoemde enorme invloed van de vergrijzing in onze regio en de noodzaak daarom acute zorg dichtbij te hebben vroeg ik van Beers of hij de acute zorg in Hoogeveen zou kunnen redden. Liefst met herstel van verloskunde. Zoals verwacht kwam daarop een diplomatiek antwoord over wat voor een container begrip ‘acute zorg’ is en dergelijk. We spraken nog even over het belang van goede ambulancezorg in dat kader en dat was het dan. Maar geen antwoorden. Dat mag je als loslopend raadslid ook niet verwachten. En als je in het kernteam met zo’n proces bezig ben is dat ook geen wonder (broedende kip e.d.). Het was overigens een prima gesprek. Maar de zorgen werden niet minder. Daarom deed ik in de algemene beschouwingen van de raad van Hoogeveen de volgende (haalbare) oproepen:

Treant-tekst (algemene beschouwingen 8 november gemeenteraad van Hoogeveen, altijd in geheel vermelden): 

We zien de veranderingen in het zorglandschap. Wij weten hoe dat ons als inwoners bezig houdt. Wij zien advertenties in de HC van andere ziekenhuizen. Een minister die zich verspreekt en aangeeft dat hij er niet is om een bak met stenen te redden. Maar ook dat ons Treant inmiddels financieel het op 5 na slechtste ziekenhuis van Nederland is.

Wij roepen, op dit publieke moment, ons college en bestuur van Treant op om samen de verbinding te zoeken. Het is NDD om de eerste stap te zetten. Half december begint de opvolger van mw. van der Wiel. Doet u college die eerste stap: Vooral om acute zorg in Hoogeveen te behouden! In het eerste kwartaal van 2019 komt het kernteam met vergaande plannen. U als college en wij kijken ook naar de verbinder bij uitstek (onze burgemeester). Zet u lobbykwaliteiten ook in voor goede verdeling van zorg in Drenthe. Met een Hoogeveense pijler!

Oproep voor de bestuurders en toezichthouders van Treant:
1. Benoem a.u.b. de juiste opvolger, een verbinder met de regio
1. Zorg, voor 80.000 inwoners, voor zorg die dichtbij moet zijn.
2. Geef inwoners meer invloed, bijvoorbeeld via de financiën. Zie het Bernhoven Ziekenhuis.
3. Zorgverzekeraars, Treant bestuur en Treant toezichthouders, let op uw saeck!

Toelichting op enige achtergronden bij deze tekst:

Het 5 na slechtste ziekenhuis
BDO had 2 weken voor de algemene beschouwingen haar ranglijst van ziekenhuizen gepubliceerd. Daarbij stond Treant op plaats 58. Echter toen bestonden MC Slotervaart en IJsselmeerziekenhuizen nog. Deze zijn inmiddels omgevallen en hebben hun patiënten overgedragen….kortom relatief zakt Treant daardoor nogmaals op de ranglijst. BDO schrijft in haar rapport over een zorginfarct wat dreigt in Nederland. Eerst zegt men: ‘Het lijkt goed te gaan met de Nederlandse ziekenhuizen, financieel gezien. Over 2017 scoorden zij gemiddeld een 7,2 voor hun financiële gezondheid. ‘Ruim voldoende’ dus, zelfs iets beter dan de 7,1 over 2016. Hoe positief dat ook lijkt, het is slechts schone schijn. De onderliggende financiële meerjarentrends vertellen een heel ander verhaal. Het lukt nog altijd niet om de omzetstijgingen af te remmen en de beschikbaarheid van de zorg staat sterk onder druk. Tegelijk krimpen de rendementen van ziekenhuizen al jaren – van 2,7% in 2013 tot 1,2% in 2017 – en geeft het hoofdlijnenakkoord medisch specialistische zorg 2019-2022 nauwelijks ruimte voor verlichting’.

Hierboven het staartje van de BDO-ranglijst. Opvallend is wel dat in 2016 Treant geen scores heefft in de laatse drie kolommen….?

BDO schrijft vervolgens een zeer interessant tekst. Wat te denken van hun advies om mogelijk te gaan werken met populatiebekostiging…?? BDO: ‘Terwijl wij de balans van de cijfers en de langjarige trends opmaakten, tekende de grimmige realiteit zich scherp af: verdere optimalisatie van het huidige ziekenhuis-businessmodel, in de lijn van nog meer rendementsdenken, is een doodlopende weg (zie ook mijn blog over neo-liberalisme ook met datum van vandaag. EJK). De uitgaven blijven stijgen, de financiering staat onder hoge druk en de aanhoudende krapte laat geen ruimte voor de vereiste veranderingen in het zorglandschap. Een zorginfarct dreigt.

Dat denken wij niet alleen; dat voelen ook de ziekenhuisbestuurders zo. Zij zien met lede ogen aan hoe de zuurstof uit het systeem verdwijnt en zoeken naarstig naar innovaties die nieuwe ademruimte kunnen scheppen – liefst vanuit een integrale kijk op gezondheidszorg. Maar waar de sector feitelijk écht mee is geholpen, is een nieuw en duurzaam businessmodel.

Overheid (dus wel, maar welke overheid? EJK) en zorgverzekeraars kunnen de transitie naar zo’n nieuw duurzaam verdienmodel versnellen. Middelen genoeg, denk bijvoorbeeld aan populatiebekostiging en het stimuleren van gelijkgestelde belangen binnen ziekenhuizen door medisch specialisten actiever te laten participeren, of door ze in loondienst te nemen. Maar ook door regelgeving te vereenvoudigen en door, onder duidelijke voorwaarden, op beperkte schaal winstuitkering toe te staan voor alle organisaties in de zorgketen. Alleen daarmee kunnen we in onze optiek hoge maatschappelijke kosten door faillissementen en/of saneringen vermijden’.


Ziekenhuizen onderkennen dat het anders moet. Uit het BDO-onderzoek blijkt dat er door ziekenhuizen veel trajecten zijn opgestart gericht op het versterken van de samenwerking met de eerste en anderhalve lijn en met ouderenzorgorganisaties. Bijvoorbeeld door ondersteuning van huisartsen met diagnosestelling door scholing, advisering bij specifieke patiënten of het plaatsen van apparatuur gericht op het vermijden van onnodige tweedelijnszorg in de ziekenhuizen. Daarnaast zijn er tal van initiatieven ontwikkeld om zorg, waar mogelijk, in de thuisomgeving aan te bieden. De stijgende zorgkosten dwingen daarbij meer aandacht te schenken aan innovatie en preventie c.q. voorkomen van extra zorgkosten. Dit vanuit het adagium ‘voorkomen is beter dan genezen’. Alles is gericht op (meetbare) waarde- creatie voor de patiënt, waarbij de vraag van de patiënt centraal staat. Dit kan volgens BDO worden gerealiseerd door verdere participatie van het bedrijfsleven, het initiëren van start-ups en het optimaal inzetten van de kennis van medisch specialisten en verpleegkundigen. Om de regie niet te verliezen en dit proces verder te versnellen is het wenselijk dat ziekenhuizen de lead nemen en in samenspraak met ketenpartners de regiovisie snel concretiseren en daarbij, waar nodig, van de gebaande paden af durven stappen. Denk hierbij ook aan de mogelijkheden van integrale gezondheidszorg.
Kortom BDO geeft een inkijkje in Ziekenhuiszorg in Nederland wat we volgens mij 100% over Treant heen kunnen leggen. Maar heeft Treant nog de power en de middelen om dit soort innovaties te realiseren? Nu maar hopen dat door alle negatieve spiralen Treant ook de gelegenheid krijgt om te komen tot nieuwe bedrijfsmodellen, innovaties en implementatie van regiovisie. Dat Treant en daarbinnen Bethesda,Refaja en Schepper nog de levensvatbaarheid heeft om gered te worden door opties als ‘populatiebekostiging’…..

Streekziekenhuis Koningin Beatrix
Wat ik heel opmerkelijk vond is dat in het onderzoek van BDO er ook kleine ziekenhuizen op heel hoge klasseringen staan. Neem het Streekziekenhuis Koningin Beatrix uit Winterswijk (inmiddels ook gefuseerd tot Santiz groep!). Een plaats met 29.000 inwoners. Een ziekenhuis dat in de BDO-financiële-ranglijst op plaats no 5 staat. Een streekziekenhuis wat financieel gezond is. Dat kan dus blijkbaar wel. Het ziekenhuis heeft 314 bedden en 1.100 medewerkers. Daarbij 24 specialismen. Lijkt verdacht veel op Bethesda. Dat heeft (of had) 240 bedden en 1.000 medewerkers. Met 80 specialisten, maar ik kan niet (meer) vinden hoeveel specialismen. Ik ben dus maar eens gaan lezen in de jaarrekening van de stichting ziekenhuis voorzieningen Oost-Achterhoek. Vorig jaar 5 mln. winst en in 2016 6,3 mln. Een jaarrekening waar een Aphotheek BV zit en een Coöperatie Medisch specialistisch bedrijf Streekziekenhuis Koningin Beatrix UA. Kortom een eenduidig beeld is lastig. Een coöperatie is overigens wel een interessant fenomeen. Ook voor verloskunde bestaat in dit ziekenhuis een coöperatie…..zou ik voor Treant en zeker Hoogeveen en Stadskanaal ook graag ondezocht of uitgewerkt zien!!! Hier de tekst over no 5.:

Achtergronden huidige RvB van Treant
Voor het gesprek met de heer JP van Beers heb ik me even verdiept in zijn professionele leven. Een ding is mijns inziens zeker, hij is geen stilzitter en gaat ook geen 10 en zelfs geen 5 jaar bij Treant werken. De RvT heeft met hem een door de marine gevormde interim manager aangenomen. Van de 14 banen die hij de laatste 10 jaar heeft gehad zijn er 10 ad interim. Kortom hij is een puinruimer? Na een carrière bij diverse gemeenten en aanverwant gaat hij jaar of 6 terug de zorg in. Dichtbij zijn woonplaats in de omgeving Nijmegen. Hij richt na 3 jaar het ziekenhuis in Helmond gediend te hebben een interim bureau op (OnBoard Exec. Management) en stapt in de auto naar Emmen. Ieder dag 170 kilometer heen en 170 kilometer terug. Wellicht dat hij wat blijft overnachten en dat kan ik me in een crisisachtige situatie bij Treant goed echt voorstellen. Maar het is mij wel duidelijk dat ik er geen fles wijn op durf te zetten dat de bestuurder van Beers het lang in Emmen e.o. gaat uithouden. Kortom we kijken met belangstelling uit naar zijn collega en de rol die hij/zij gaat krijgen. Ik heb het gevoel dat Treant en daarmee Bethesda in handen is gekomen van de saneerders en trouble-shooters.


Interview met van Beers bij aanstelling in Helmond
Van Beers werkt momenteel als interim-directeur in het categorale ziekenhuis Dekkerswald (expertisecentrum voor mensen met een chronische longziekte). De afgelopen twee jaar heeft hij dit ziekenhuis helpen voorbereiden op de toekomst door onder meer te zorgen voor een nieuwe zorgproductenportfolio en marktpositionering. In 2009 startte Van Beers in het Radboudumc. Daar werkte hij als directeur bedrijfsvoering van vijf laboratoria en voerde binnen het UMC verschillende complexe veranderingstrajecten uit als directeur van MijnZorgnet, adviseur ParkinsonNet en programmamanager ProstaatNet. ‘Ik werk nu zes jaar voor ziekenhuizen en dat spreekt mij erg aan. Ons werk raakt de basis van het bestaan; het gaat daadwerkelijk ergens over. Verder is het een prachtige uitdaging om goede zorg te blijven leveren in deze turbulente tijden en daarbij de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden voor iedereen’, aldus Van Beers. In de jaren 2004 tot 2009 werkte Van Beers op interim-basis voor diverse gemeenten en rijksoverheden. Van Beers startte zijn carrière in 1993 bij de Koninklijke Marine als marine-officier.

Naïviteit van de Hoogeveners? 

Hadden we, als we deze film nu terugdraaien, allemaal niet kunnen voorkomen? Ik ben wel benieuwd wie dat denkt en waarom dat dan niet gebeurd is? Hebben we onvoldoende geprotesteerd? Te weinig lawaai gemaakt?  Heeft college en raad zich in slaap laten zussen zoals sommigen willen doen geloven. Ik heb van 2014 van dichtbij gevolgd hoe wethouders Giethoorn en Slomp de bestuurders (toezichthouders houden zich strikt aan hun meer interne rol) hun formele en vooral informele acties richting met name Carla van der Wiel hebben ondernomen. Hoe zij hard en zacht geroepen hebben en aardig en boos zijn geweest. En hoe machteloos raad en college staan in de formele rol in zo’n traject. Bellen en bellen naar Den Haag tot de vingers er blauw van werden.  Maar dat helpt blijkbaar of schijnbaar niet.  We zijn één van vele ziekenhuizen in moeilijkheden en als ik Bruno B. moet geloven hoort hij maar heel laat van de problemen…..?

Volgens mij is het nu zaak om het kernteam formeel en ook zeker informeel te beïnvloeden (het ijzer is nu heet) om niet alleen om redenen van ‘zorg dichtbij’  maar ook de volgende redenen te doen besluiten om in Hoogeveen bepaalde vormen van zorg te laten voortbestaan:

  1. verbinding met de Hoogeveense bevolking en omliggende verzorgingsgebied
  2. verlies van marktaandeel bij maximale verhuizing naar Emmen
  3. kapitaalvernietiging als Hoogeveen steeds leger wordt
  4. kwaliteit kan ook in kleine ziekenhuizen geleverd worden
  5. groei van steeds meer ouderen in Hoogeveen e.o. en de noodzaak acute zorg onder handbereik te hebben
  6. werkgelegenheid in Hoogeveen (nog een thema?)

Beste Kernteam, natuurlijk heeft u economische afwegingen te maken, maar Hoogeveen benodigd goede zorg dichtbij! Als het in Winterswijk kan, waarom kan het niet Hoogeveen?

Toevoeging van 13 november 2018 uit de Volkskrant, ons Treant (met Bethesda) wordt genoemd….