‘De GGR’ is een blogje over de raadsexcursie 2022 van de gemeente Hoogeveen.
Soms zie je het pas als je het door hebt (citaat JC). Op vrijdag 2 september ging de raad een dagje uit. Daarover dit verslag. Het is natuurlijk de gekuiste versie… Net als afgelopen jaren mocht ik in woorden de dag schilderen na afloop van het diner. Ik had bij voorbaat al een aantekenblokje meegenomen en was dan ook blij dat de grote-uitstapjes-coördinator Will me vroeg of ik bij het diner even wilde terugblikken op de raadsdag. Daarmee loop je wel de hele dag rond met de vraag: wat is de rode draad van deze dag. En eerlijk is eerlijk, ik kwam d’r niet goed uit. Het thema zou zijn ‘Techniek & Natuur’. Of ‘Oorlog & Vrede’. Maar dat werd me maar niet duidelijk. Nu dagen later zie ik het pas. Het thema was ‘de GGR’. Nee, daarmee doel ik niet op de ‘Gemeenschappelijke Regeling’. Maar op de Grote Gezellige Raad. Vrij naar de Grote Vriendelijke Reus van Roald Dahl.
Politiek & Gezelligheid
Gezelligheid is niet echt het grootste thema in de politiek. Zeker in de laatste zeg 4 jaar was de sfeer in Hoogeveen regelmatig om te snijden. Politiek word daarbij ook door velen niet gezien als iets nuttigs. Op dezelfde vrijdag deed Mark Rutte in een social media interview dan ook de opzienbarende uitspraak: ‘Na het premierschap ga ik wat nuttigs doen’. Daarmee implicerende hij toch een beetje dat zijn werk nu niet echt nuttig is.
Politiek is vaak een ‘wedstrijdje-verplassen’ (vaak tegen de wind in), ‘wie is de beste van de klas-race’ of ‘hoe-haal-ik-de-krant-competitie’. Landelijke versterkt door veel kleine partijen die vaak een relatieve kleine doelgroep aanspreken en daarmee via de persuitingen hun doelgroep willen vergroten. Op zich legitiem, maar om in het geweld van velen op te vallen moet je steeds extremere zaken gaan roepen. In de corona-tijd hebben we dat in optima forma gezien. Ook in Hoogeveen hadden we van al dat politieke gedrag (in de vorige coalitie) veel last. Op een gegeven moeten hebben vele moties van wantrouwen, afkeuring en dergelijks niet alleen een inflatoire werking gekregen, het verstrekt ook heel sterk het ‘wij-zij-gevoel’. Recent mocht ik 3 van de 6 oppositieleiders van die tijd wat uitgebreider spreken. Dat zijn heel goede, rationele en zelfs warme gesprekken. Je krijgt dus, als je er niet meer zo bovenop zit, het gevoel dat je wordt meegezogen in een bepaalde wedstrijd of strijd die eigenlijk kunstmatig is. Die als je uit de ‘politieke ring’ stapt eigenlijk helemaal niet bestaat. In Hoogeveen spreekt men ook van ‘het boven’ en ‘het beneden’. Ook wel” ‘als we de trap af gelopenz zijn, zijn we weer allemaal collega’s’. Ik geef ruiterlijk toe, daar moet je wel heel erg aan wennen. Gezellig een koffie of thee drinken in de pauze. Gezellig met elkaar spreken, lachen en zelfs beetje ouwehoeren En dan de trap weer op lopen en elkaar uit maken voor ‘politieke rotte vis’. En na een uurtje bekvechten (we noemen het ook wel debat) weer die trap af en dan een rivella, wijntje of biertje en weer gezellig doen. Echt, er zijn avonden dat dit de afgelopen jaren niet lukte. Mensen gaan naar huis of naar een ‘eigen’ café. Of men gaat napraten in zijn/haar eigen bubbel. Ik heb het zo ervaren…
Dagje uit serieuze zaak
Zelf ben ik een belangrijk pleitbezorger van het adagium ‘het moet wel nuttig zijn zo’n raadsuitje’. Dit jaar was eigenlijk weer een eerste raadsexcursie na jaren van corona, afgelasting en van veel financiële moeiten. Nou moet u niet denken dat nu Derk Reneman zijn jaarrekening met 12 miljoen overschot presenteerde de raad het er nu eens goed van ging nemen. Dit jaar werd de raadsexcursie ook weer erg in lijn met ‘Schone Lei’ opgezet. Dus zuinig. Een ochtend in Hoogeveen en de middag op een boerderij achter Veenoord. Een diner bij van der Valk. Niet exorbitant. En doordat we dit jaar maar heel klein deel van college mee namen, geen (top-) ambtenaren aanwezig waren en zelfs maar de helft van de raad mee te nemen, was het ruimschoots binnen budget. Kortom te duur was het zeker niet. Dit jaar ging de raad in de ochtend naar Fokker in Hoogeveen en ’s middags naar het natuurgebied Bargerveen. Dus ‘Techniek & Natuur’. Ook mooi om te zien dat er in het raadswerk een grote variatie van onderwerp zich voordoet. Helaas moest de excursie naar het Bargerveen op het laatste moment worden afgelast. Geen gidsen genoeg beschikbaar. Te weinig mensen beschikbaar is een thema in de huidige samenleving en economie. Dus moest er geïmproviseerd worden. Daarom ging de GGR in de middag op eens klompjesgolf (ook wel boerengolf) doen bij Bioboer Alfred in Veenoord.
Fokker is leerzaam
Ook nu weer spreken wij over Fokker. Eigenlijk is de eerste les dat dit geen Fokker meer heet. Je ziet nog wel mensen met het originele Fokker-logo op de jas door de fabriek lopen, maar het is GKN Aerospace. ‘Onze’ Fokker is onderdeel van een groot wereldwijd concern geworden. Hoofdkantoor in Engeland. Vestigingen over de wereld. Onze Fokker is onderdeel van de Europese familie. Op de site van GKN lezen we het volgende:
GKN Aerospace heeft 12 productielocaties in zes Europese landen: het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Zweden, Noorwegen, Duitsland en Roemenië. Een groot deel van het wereldwijde personeelsbestand van GKN Aerospace is gevestigd in Europa, met ongeveer 1.750 werknemers in de grootste productiefaciliteit: het Engine Systems centre of excellence in Trollhättan, Zweden. GKN Aerospace heeft ook drie additive manufacturing centers of excellence in Europa, in Filton, Bristol, in het Verenigd Koninkrijk; Trollhättan in Zweden; en in Papendrecht, Nederland. In 2019 en 2020 heeft GKN Aerospace recordinvesteringen gedaan in onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten in heel Europa om duurzame luchtvaart te versnellen.
Beetje jammer dat we de locatie in Hoogeveen niet vermeld zien (filiaal van Papendrecht?), maar dat mag de pret niet drukken. Met zo’n 1.000 medewerkers is Fokker of GKN van groot belang voor de Hoogeveense economie en zeker ook voor de innovatie en ontwikkeling van techniek en zeker ook techniek onderwijs. Het markant om te zien hoe positief gesproken word over de samenwerking met MBO, HBO en UT’s. Alfa college in Hoogeveen wordt volop genoemd. Veel stagiaires komen van deze school. Fokker bied hoog niveau technische werk, na stage vaste baan en grote ontwikkelmogelijkheden.
Zelf mocht ik (voor mij) dé vraag stellen aan Mischa Baert. Denkend aan SDG-16 vroeg ik hem ‘hoe is het om 85% te werken voor militaire apparaten’? Onderdelen van wapens die ingezet worden in de oorlog. Bijvoorbeeld in Midden-Oosten of nu in Oekraïne’. Hij gaf daar een realistisch en nuchter antwoord op. Fokker draagt bij aan verdedigingswapens. Zeker de patriotraket is een voorbeeld van een wapen wat ingezet wordt in de verdediging tegen raketaanvallen. Om recht en vrede te realiseren zijn militaire middelen echt nodig. Baert gaf in zijn speech al aan dat de opvattingen rondom de militaire industrie het afgelopen jaar flink zijn bijgedraaid. Om vrede en gerechtigheid in de wereld te brengen zijn (helaas) wapens nodig. De Oekraïne-crisis maakt dat ernstig duidelijk. Dat Duitsland en ook Nederland hun defensie budgetten met miljarden hebben verhoogt helpt daarbij, maar nog veel opmerkelijker was de opmerking dat er eigenlijk maar één land in de wereld is die voor Fokker en vergelijkbare bedrijven van grote invloed is, dan is dat de USA. Hun defensie-uitgaven zijn net zo veel als alle defensie-uitgaven van de landen 2 t/m 9 op de ‘world wide defence spending ranking’. Overigens leefde in de raad een heel andere vraag. Dé vraag die hele ochtend terugkwam was ‘hoeveel mensen uit Hoogeveen werken hier eigenlijk’……aan het einde van de ochtend kwam het verlossende antwoord: ‘40% van de plant komt uit Hoogeveen’. Gelukkig dat deze honger naar informatie gestild is. En zoals zo vaak in de politiek deed zich de vraag voor ‘wat kunnen we met deze kennis’.
GKN (zo ontdekte ik later op hun site) heeft zeer uitgebreid SDG-beleid: Duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN (gknaerospace.com). Dat is iets voor de verdieping in een volgende meeting met Fokker. Want hun invloed op verduurzaming, circulaire techniek, inclusie en gendergelijkheid is groot en we kregen duidelijk mee dat daar ook aan gewerkt wordt, maar in één ochtend kun je niet alles behandelen. Wel is Fokker bezig met terugwinnen van warmte uit de ovens, grote investeringen in ledverlichting en zo nog veel meer….
17 raadsleden met collegeleden en griffie/PR bij Fokker
Nog even wat van mijn observaties uit de Fokker-fabrieken:
- Wees open en eerlijk (een vliegtuig wat uit de lucht valt is een grote probleem dan jouw functioneringsgesprek);
- Verspilling is killing (mijn favoriet)
- Let op je ogen, er zijn geen reserveonderdelen voor!
- Fokker is blij met Hoogeveen vanwege de ‘can-do-mentaliteit’.
- Ieder luchtbel is er één te veel
- Autoclave is een supergrote oven (die veel energie kost)
- Lockheed is meer dan prins Bernhard
- Offset is ‘voor wat hoort wat’ en men noemt dat industrial participation;
- Fokker is trots op doors en flaps (deuren en flappen);
- En dus Fokker heet geen Fokker maar GKN Aerospace
- Scherpe uitspraak: Zwolle (en Groningen) zijn belangrijker voor werving van (HBO/WO-) personeel dan Hoogeveen
- Hoogeveen is wel heeeel belangrijk voor de ‘workforce’ van Fokker
Burgemeester Karel Loohuis bedankt de Fokker-directeur, zijn secretariaat en de 4 managers die ons hebben rondgeleid uitbreid. Het was duidelijk dat Hoogeveen erg blij is met Fokker en alle innovaties en banen die Fokker naar Hoogeveen brengt. De GGR was blij met deze inhoudelijk sessie, de mogelijkheid om vragen te stellen, de lunch en de tijd die de leiding van dit grote internationale bedrijf, dit radertje in de wereldpolitiek, en deze grote werkgever bestede aan de Hoogeveense volksvertegenwoordigers.
De GGR
Dan het middagprogramma. Met een ‘historische bus’ ging zo’n 40% van de raadsleden, griffie en 2 wethouders naar Veenoord. Helaas niet meer alle partijen aanwezig…..gezamenlijk gaan we naar bioboer Alfred Brinks. Boerengolf en aan het einde van de middag worden we door hem nog geven bijgepraat op het dossier stikstof. Hij is als biologische boer helemaal niet blij met het stikstofbeleid. Zijn boerderij is al maximaal omgebouwd naar biologisch bouwen en toch zit hij in de omgeving van het Bargerveen. En daarmee dicht op een natuurgebied. Maar Alfred vertelde ons dat hij niet meer wist wat hij nog meer zou moeten doen. Zijn koeien lopen 24 uur per jaar buiten in de natuur. Hebben veel ruimte rondom de boerderij en nog meer maatregelen die passen bij biologisch boeren. Ik kan niet veel meer doen en toch roept een politieke partij dat wij moeten halveren….
Het boerengolf en het diner bij van der Valk net voorbij Emmen zorgden voor een ontspannen en gezellige sfeer. Trouwens jammer dat ze bij van der Valk daar een casino aan het bouwen zijn. Een casino in één van de armste delen van Nederland, zou dat goed komen? Of levert dat juist werkgelegenheid op? Met veel humor gingen de raadsleden (begeleid door het enige collegelid wat dé hele dag volgehouden heeft, wethouder R. Bisschop) gezellig wandelen door de weilanden langs 10 holes. Er werd gelachen, gesmokkeld, gebogen met de regels, koeistront ontweken en weer gelachen. Zo ging het ook door in de avond. Diverse Bartjes[1] werden geserveerd en de GGR had een plezierig samenzijn. De maaltijd werd nog officiële geopend door een serieuze vicevoorzitter van de raad Hetty Pullen. Daarna voegden enkelen de daad bij het woord en gingen er vooral pullen met bier rond. Je ziet daarin een aantal sfeerbepalers in zo’n raad. Ik herinner me dat de 2020-informateurs op 8 oktober ons ook nog wezen op het belang van de goede sfeer in de raad. Dan is het leuk om te zien dat fractievoorzitters als bijvoorbeeld Ronald en Hilma zo’n positieve invloed hebben op de goede sfeer. Door hen te noemen doe ik natuurlijk vele andere gezellige raadsleden tekort. Echter met deze excursie werd duidelijk dat Hoogeveen het meest gebaat is bij een GGR. Grote Gezellige Raad (die de armen uit de mouwen steekt dat wel!). Een raad die gezamenlijke doelen in het belang van Hoogeveen probeert te realiseren. Niet om gezamenlijk bier te blijven drinken, maar om in goede sfeer te werken aan de doelen voor Hoogeveen. Het college ademt die atmosfeer. Het coalitieakkoord is heel goed document met 77 mooie beloften[2], de sfeer was vrijdag erg goed, dus de vrijdag 2 september was het begin van nieuwe samenwerking.
Daarbij zien we nu al uit naar de raadsexcursie van 2023. Omdat Wil het al vele decennia georganiseerd heeft gaat ze komend jaar opgevolgd worden door Gerlo ‘Boerengolf-kampioen’ Bekendam.
Maar dat is nog niet alles. Daarnaast komt er een voorbereidingscommissie van Ronald Klok, Bert Otten en Geert-Jan Walda. Dat belooft nog wat! Leve de GGR. Zeker als we dé trap weer af gelopen zijn…..overigens moeten als raad vaak nog wel een tweede trap afdalen en dan gaat het goed komen:
‘Kom van die trap af….zong Peter Koelewijn toch?’