Het is tijd voor nieuw belastingstelsel. Blog over mijn ‘droom’ als ik kamerlid zou mogen worden.  Denk je daar dan over na? Dat doe ik ook voor het eerst en wel sinds ik daadwerkelijk in de tweede kamer zou kunnen komen…eerste blog gaat over de droom om belastingen in te zetten om Nederland verder te helpen. Maar begint bij de realiteit van het CDA-programma. 

Voorkeursstemmen / lijstduwer

Het CDA Drenthe heeft me op plaats 60 van de kieslijst gezet. Weliswaar heeft CDA vanaf plaats 51 een lijst gemaakt per kiesdistrict, maar ik ben nog nooit zo dichtbij lidmaatschap van de Tweede kamer geweest….gekheid natuurlijk. Ik ben lijstduwer pur sang, maar ook dan mag je dromen hebben.  Overigens is de laatste kandidaat die met voorkeursstemmen in de tweede kamer kwam is de uit Dalfsen afkomstige Maurits von Martel. Hij haalde om precies te zijn 21.510 stemmen. Als je weet dat CDA in Hoogeveen zo’n 5.000 stemmen kan halen dan moet je er nog zo’n 17.000 uit de rest van Drenthe krijgen…Kortom we hebben het hier over lijstduwersdromen.  Verandering van het belastingstelsel is wat me als eerste te binnenschiet. Natuurlijk ook vanuit mijn vak. Dromen die dan Agnes, Pieter, Eline en Wopke moeten gaan realiseren….eerst de huidige standpunten  van CDA. Ook motiverend.

Standpunten CDA op vak van belastingen

Eerst gaan we stilstaan bij de plannen die mijn partij het CDA heeft met belastingen.   Ik ben blij dat CDA een genuanceerde visie heeft op belastingen. Ze kijkt het naar effecten van belastingen op duurzaamheid. Maar is ook bewust van invloed van belastingen op inzet van arbeid.

CDA opent met volgende statement: Een eerlijke economie vraagt om solide overheidsfinanciën, lagere lasten en een eerlijk en overzichtelijk belastingstelsel. Het CDA vindt het belangrijk dat de overheid ons belastinggeld sober, efficiënt en verstandig uitgeeft. Belastingheffing moet eerlijker en eenvoudiger worden en meer bijdragen aan de ontwikkeling van een duurzame economie. Werken moet weer lonend zijn.

In deze paragraaf zit al zo veel waar ik me in kan vinden en het zijn ambities waarin ik enthousiast van kan worden. Eigenlijk zit in deze 6 punten ook de speerpunten voor mij als raadslid in Hoogeveen. Ik kan me dus geweldig vinden deze 6 stellingen:

  1. Eerlijke economie;
  2. Eerlijk en overzichtelijk belastingstelsel;
  3. Sobere en efficiënte overheid
  4. Eenvoudiger belastingheffen
  5. Bijdragen aan duurzame economie (!)
  6. Werken moet lonend zijn.

De financiële gevolgen van de pandemie zijn groot. Dankzij het verstandige beleid in de afgelopen jaren hadden we voor deze crisis voldoende buffers om de maatregelen te kunnen nemen die nodig waren. Voor de langere termijn zullen we met eenzelfde degelijk en betrouwbaar financieel beleid nieuwe buffers moeten opbouwen om de volgende crisis aan te kunnen. Wij kiezen voor de strategie om uit de crisis te groeien met een combinatie van investeren in economisch herstel en een grotere weerbaarheid voor bedrijven en huishoudens.

Zeker bij punten 2, 3 en 6 van de CDA standpunten past deze provocerende oproep:

We gaan de 12 punten van CDA bij langs:

  1. Wij pleiten voor een forse vereenvoudiging van het fiscaal toeslagenstelsel om het zinloos rondpompen van belastinggeld te beperken. In de wetenschap dat een vereenvoudiging van belastingen vaak heel ingewikkeld is kiezen we voor een zorgvuldige aanpak. Wanneer vereenvoudigingen de fiscale maatregelen ongerichter maken, weegt voor ons het belang dat de overheid regelingen opstelt die zij ook kan waarmaken zwaarder. Complexe regels hebben in de afgelopen jaren geleid tot te veel problemen in de uitvoering.
  2. Het CDA vindt het belangrijk dat belasting geheven wordt naar draagkracht. Bij gelijke inkomens hoort in principe een gelijke belastingdruk. Alleen als meer mensen in een huishouden van één inkomen moeten rondkomen, moeten de lasten ook lager zijn.
  3. Door te sparen bouw je buffers op voor als het tegenzit. Een appeltje voor de dorst. Daarom willen wij geen belasting op spaargeld dat op een spaarrekening staat, zolang de rente nog lager is dan de heffing op vermogen. Dit geldt bijvoorbeeld als je in box 3 spaart voor je pensioen of voor spaargeld tot een bepaald maximum. Ook voor overige beleggingen voeren we een regeling in waarbij de belasting aansluit op de behaalde rendementen.
  4. Wij willen dat de belastingdruk op arbeid minder afhankelijk wordt van de contractvorm waarin het werk wordt verricht. Dat is een herwaardering van het vaste contract ten opzichte van tijdelijke opdrachtovereenkomsten.
  5. Daarnaast wil het CDA werken weer lonend maken. Daarom willen wij de marginale belastingdruk nergens hoger hebben dan het toptarief van 49,5%. We streven ernaar om de extreme situaties op korte termijn aan te pakken en aan het eind van de kabinetsperiode alle marginale druk van meer dan 60% te hebben aangepakt. Zo houd je meer over aan je eigen extra arbeid.
  6. De milieu-investeringsaftrek en de energie-investeringsaftrek zijn erop gericht om investeringen mogelijk te maken die het klimaat  Wij verbeteren deze regelingen door ze aan te passen aan nieuw beschikbare technologieën, vooral om bestaande gebouwen aan te passen. Ook verruimen wij de mogelijkheden voor huishoudens die bij willen dragen aan klimaatverbetering. De fiscale voordelen van elektrische auto’s worden versneld verminderd.
  7. We vergroten de weerbaarheid van bedrijven door de fiscale prikkel om zoveel mogelijk te lenen af te bouwen. Wij stimuleren het aanhouden van eigen vermogen in de onderneming via een aftrekmogelijkheid voor eigen vermogen.
  8. Wij willen een effectievere belastingheffing, waardoor het verschil tussen de te innen belastingen en de werkelijke geïnde belastingen afneemt. Deze zogenoemde ‘tax gap’ kent verschillende oorzaken zoals oninbaarheid, onbekendheid met regelingen, ingewikkeldheid, fouten en ook belastingfraude. Wij willen een jaarlijkse analyse van deze risico’s om de effectiviteit van de Belastingdienst te vergroten.
  9. Belastingheffing is en blijft een nationale aangelegenheid. Wij stemmen niet in met nieuwe Europese belastingen. Voor een gelijk speelveld voor onze bedrijven is Europese of internationale afstemming nodig op het gebied van douane, milieubelastingen en belastingheffing van internationaal opererende digitale platforms.
  10. Voor internationaal opererende bedrijven wordt de winst belast in het land waar die winst behaald is. Binnen de OESO maken we stevige afspraken over een eerlijker belasting voor internationaal opererende bedrijven en als dit te lang duurt zijn Europese afspraken mogelijk.
  11. Winst op digitale activiteiten moet hetzelfde worden belast als wanneer deze winst met een fysieke activiteit zou zijn behaald. Daarom gaan we digitale platforms, zoals Airbnb, verplichten een bronheffing in te houden bij betalingen die zij doen aan Nederlandse belastingplichtigen.
  12. We nemen verdere stappen om geen doorstroomland meer te zijn. Er is geen plek voor brievenbusmaatschappijen zonder reële economische activiteiten. Zo kan de trustsector niet langer domicilie verlenen of bestuurders leveren aan doorstroomvennootschappen en brievenbusmaatschappijen.

Dit zijn 12 best stevige opvattingen. Duidelijk. Verdere uitwerking mag concreter. In onze coalitie gestuurde landje is het de vraag hoe dat uitgewerkt mag worden. Kortom het zou een droom zijn om nog stap verder te gaan.

Persoonlijke droom verdergaande belastinghervorming

Mijn belastinghervormingsdroom kent twee gezichten:

  1. Meer lokaal
  2. Meer duurzaam

Meer lokaal

Als gemeenteraadslid die worstelt met belastingen hoop ik dat er meer hervorming kan komen waarbij er een groter deel van de Nederlandse belastingen op lokaal niveau geheven mag worden. En dan niet op basis van wat voor huis je hebt. Dat is een geknutseld draagkrachtprincipe. Een methode die de zuinige oudere met eigen huis veel meer laat betalen dan eerlijk genoemd mag worden.

Lokale belastingen zou op basis van werkelijke draagkracht moeten plaatsvinden. En misschien zelfs wel op basis van nog een paar relevante andere criteria. Bijvoorbeeld duurzaamheid gerelateerde items. Daarover meer volgende paragraaf.

Meer duurzaam

Volledig circulaire economie in 2050 is waar Nederland naar streeft. Ik hoop het trouwens mee te mogen maken, maar het is ook zo 2050 en de vraag is of we dat gaan redden. Of we dat misschien niet sneller moeten werken…..?

Op dit moment staan we er minder goed voor. Zo’n 50% van de wereld bevolking heeft waterschaarste. In een jaar sterven er in de wereld zo’n 9 miljoen mensen aan milieuvervuiling. En in Nederland gebruiken we maar 2/3 van het voedsel wat we maken. Dus 1/3 draaien we door. Zelfde zien we bij andere producten zoals kleding. En wat belangrijk is: er wordt geen belasting geheven over grondstoffen die we gebruiken. Grondstoffen die we onttrekken aan de aarde, maar ook ‘grondstoffen’ als arbeid we opgebruiken en dan ‘weggooien’. Neem flexibele arbeid, maar ook mensen die door arbeid uitgeput raken en dan terugvallen op een arbeidsongeschiktheidsuitkering.

Op dit moment wordt arbeid voor 51% belast en in de OESO-landen wordt grondstof maar 5% belast. Daar valt nog wel veel aan te doen. Bedrijven werken aan meer efficiency ook als we meer gebruik maken van natuurlijke hulpbronnen. En veel minder mensen zijn er aan het werk. Man-machine is geen level playingfield. En in internationale handel is dit nog veel erger. Bedrijven gaan nog steeds naar landen met lage lasten van arbeid. Meer tax op CO2 en minder op arbeid. Inmiddels roept de VN-voorzitter Guterres daar ook toe op! World Business Council heeft er voor gepleit. Groep van 200 multinationals die belasting op onttrokken waarde willen stimuleren.  En belastingen werken veel effectiever dan regelgeving!

Hoe kun je belastingen gebruiken in deze nieuwe tijd. Ik volg al 10 jaar Ex’ Tax en ik ben natuurlijk vanaf de start van mijn kantoor fan van de filosofie van Eckhardt Wintzen.  Belastingen hebben fundamentele rol in onze economie. 51% komt dus uit arbeid. Dus mensen worden minimaal ingezet. Grondstoffen en vervuiling wordt geen belasting opgeheven. Arbeidsintensieve modellen bij circulair komen daardoor onderdruk.

Ex’ Tax wil meer belastingen over grondstoffen en minder over arbeid. Zeer interessante stelling. Menselijk kapitaal moeten we veel meer benutten. En de fiscus moet daar aan mee te werken. Systeem daarop aanpassen.  Wintzen pleitte al jaren terug voor belasting op onttrokken waarde.  Extracted Tax. Daarmee dus Ex’ Tax moet rol gaan krijgen in het ontwerpen van belastingstelsel in de EU.

Alle grote accountantskantoren zijn al vanaf 2013 betrokken. Kan niet alleen in Nederland. Moet internationaal. Je kunt mogelijk toch iets doen in Nederland en als Nederland in de EU. Concurrentiepositie voor maakindustrie verbeterd overigens ook nog een keer als je vanuit Nederland redeneert. Kan ook het slepen met goederen over de wereld terugbrengen. Het model van Ex Ta is door onderzoekers van ‘True Cost’ onderzocht. Ze hebben een geïntegreerd waarde statement opgesteld en de Ex’taxmodellen doorgerekend op alle 6 kapitalen. Dus niet alleen financieel. Maar ook sociaal kapitaal, duurzaam kapitaal etc. Alles wordt doorgemeten op dit moment maar ook naar toekomstige relaties. Het Ex’ Tax model is dus doorgerekend en levert op 6 kapitalen grote voordelen op en dat op een wereldschaal.

Maar inmiddels is er ook een deltaplan voor de belastingen in Nederland.  Daarom dit persbericht van Ex’ Tax:

Op 1 februari 2021 biedt The Ex’tax Project een baanbrekende studie aan (demissionair) staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief aan. Deltaplan Belastingen voor een Circulaire en Social Economie. Routekaart 2021-2030 is tot stand gekomen in samenwerking met kennispartners Deloitte, EY, KPMG, PwC en Cambridge Econometrics en met steun van Goldschmeding Foundation. De studie laat zien dat een ‘taxshift’ van arbeid naar vervuiling en verbruik van hulpbronnen een kritische strategie is voor groen en inclusief herstel. Belastingen kunnen in plaats van een barrière, een basis zijn voor duurzaam en sociaal ondernemerschap. Lees meer

Meer weten over Ex’ Tax: Ex’tax in 90 sec on Vimeo of lees meer over het inzetten van belastingen in een duurzame, circulaire en sociale economie:

Economy for common good en belastingen

Ik sluit dit blogje af met een interessante gedachte die ik mee kreeg van Christian Felber van ‘Economy for the common good’. Zou als je echt integraal wilt gaan denken en een groeimodel ambieert het ook mogelijk zijn om de ECG-balance te gebruiken om de op- en afslagen te krijgen op je belastingplicht?

Het is een droom om je daar als Kamerlid voor in te zetten. Goede droom? U mag op mij stemmen (in Drenthe), ik geef deze droom door aan de (nieuw gekozen) kamerleden. Dat is dan ook de taak voor een lijstduwer. Daarom deze ‘poster’ voor deze lijstduwer: